فرآيند فتوسنتز در بخشهاي سبز گياه صورت مي گيره. ماده موجود در اين بخش که سبزينه يا کلروفيل نام داره، واکنشهاي فتوسنتز رو آغاز مي کنه.
مولکولهاي کلروفيل در کلروپلاست وجود دارن. بيشتر کلروپلاستها در سلولهاي مزوفيل يا ميان برگ قرار گرفته و به همين دليله که برگها اندامهاي اصلي فتوسنتز به شمار مي آن.
هر سلول مزوفيل برگ حدود 40 کلروپلاست داره.
ساختمان کلروپلاست:
خوب، برسيم به ساختمان کلروپلاست.
کلروپلاستها اندامکهاي 2 غشايي هستن که غشاء داخلي اونها تا خوردگيهايي به صورت کيسه هاي پهن و قرص مانند داره. هر دسته از اونها که مثل سکه هايي روي هم چيده مي شن و يه گرانوم رو مي سازن. به هر کدوم از کيسه هاي سازنده گرانوم هم يه تيلاکوئيد مي گن.
ساختار برگ:
برگها علاوه بر داشتن کلروپلاست فراوون، ويژگيهاي ديگه اي هم دارن که توانايي اونا رو براي انجام فتوستنز به حداکثر مي رسونه.
همين برگهايي که ظريف و نازک به نظر مي رسن، 4 لايه اصلي دارن.
اين 4 لايه عبارتند از: دولايه روپوست يا اپيدرم و دو لايه مزوفيل يا ميان برگ.
لايه هاي روپوست يا اپيدرم سطوح بالايي و پاييني برگ رو مي پوشونن و معمولا" کلروپلاست ندارن و به وسيله يک لايه موم مانند به نام کوتيکول پوشيده مي شن.
کوتيکول مانع عبور آب و گازها به داخل و خارج سلول برگ مي شه و سلولهاي زيرين خودشو در برابر سرما، نفوذ ميکروبها و تبخير آب حفاظت مي کنه.
دو سلول هلالي شکل يا لوبيايي که روبروي هم قرار گرفتن، مقدار آب و تبادلات گازي رو در برگ تنظيم مي کنن.
به اين سلولها، سلولهاي نگهبان روزنه مي گن.
اين سلولها در حاليکه طرف مقعرشون روبروي هم قرار گرفته، روزنه اي رو بوجود مي آرن.
چون ديواره رو به هم اونها، ضخيم تر از ديواره خارجيه، با افزايش و کاهش ميزان آب در دسترس، اين ديواره ها از هم فاصله گرفته يا بهم نزديک مي شن و به اين ترتيب روزنه رو باز يا بسته مي کنن.
لايه هاي مزوفيل بين دولايه روپوست قرار داره.
به لايه چسبيده به روپوست بالايي، مزوفيل نردباني مي گن. زير اين لايه، لايه مزوفيل ديگه اي هست که بينشون فضاي هوادار وجود داره. به همين دليل به اون مزوفيل اسفنجي هم مي گن.
رگبرگها مجموعه اي از دستجات آوند چوبي و آبکش هستن که کارشون انتقال مواد و همچنين استحکام برگه.
آب از راه آوندهاي چوبي رگبرگها وارد مي شه.
محصولات فتوسنتزي مثل هيدراتهاي کربن توسط آوندهاي آبکش رگبرگها از برگ خارج مي شن.
گلوکز، مهمترين محصول فتوسنتز و خيلي کوچيکه و به راحتي در آب حل شده و با مولکولهاي ديگه هم ترکيب مي شه.
پس براي ذخيره شدن مناسب نيست.
بنابراين گياهان، گلوکز رو به صورت نشاسته که پليمري متشکل از صدها يا هزاران مولکول گلوکز ذخيره مي کنن.
علاوه بر اينکه نشاسته در کلروپلاستها ذخيره مي شه، در بخشهاي ديگه هم مثل ساقه، ريشه، ميوه و حتي دانه ها هم انباشته مي شه.
ساير فرآيندهاي فتوسنتز:
گفتيم که گلوکز مي تونه به نشاسته و سلولز تبديل بشه. علاوه بر اينها توانايي تبديل شدن به چربي و پروتئينها رو هم داره.
البته گياه براي تبديل گلوکز به پروتئين، نياز به نيتروژن داره. منبع اصلي نيتروژن، NO3 يا همون نيترات معدني موجود در خاکه.
گياهان براي استفاده از نيتروژن، نيترات معدني رو به NH2 تبديل مي کنن.
نيترات معدني اي که در خاک وجود داره، به صورت حل شده در آب از راه ريشه وارد گياه مي شه. بنابراين براي اينکه محيط مناسب براي رشد گياه فراهم بشه، بايد خاک رو با مواد نيتروژني غني کرد. البته باکتريهايي در خاک وجود دارن که به طور طبيعي، اين ترکيبات نيتروژن دار رو فراهم مي کنن.
اما راه حل ساده تر، استفاده از کودهاي شيميايي نيتروژن دار موسوم به کود اوره ست.
البته بايد در نظر داشته باشيم که استفاده از بيش از حد از اين کودها باعث آلودگي محيط زيست شده و بيماريهايي رو براي انسان و جانوران بوجود مي آره.
نظرات شما عزیزان:
به وبلاگ من خوش آمدید
تبادل لینک هوشمند